W poniedziałek (31 października 2016) pojawił się na sejmowej stronie, zaproponowany przez grupę posłów PIS projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Projekt”), zakładający wprowadzenie opodatkowania podatkiem dochodowym funduszy inwestycyjnych oraz instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą poza RP.
Zgodnie z Projektem, wskazane instytucje miałyby utracić podmiotowe zwolnienie z podatku dochodowego na rzecz zwolnienia przedmiotowego, które przysługiwałoby jednak wyłącznie instytucjom mającym charakter otwarty, nie posiadającym cech instytucji zamkniętych (np. funduszom inwestycyjnym otwartym), po spełnieniu określonych warunków.
Zwolnienie to dotyczyłoby wyłącznie przychodów uzyskiwanych z odsetek, dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zbycia wierzytelności, walut, udziałów (akcji) i innych papierów wartościowych, w tym pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z nich wynikających – czyli działalności inwestycyjnej, odbywającej się pod taką instytucją typu otwartego (np. funduszem inwestycyjnym otwartym). Dodać należy, że brak jest informacji o objęciu takich funduszy regulacją o opodatkowaniu dochodów z zagranicznych spółek kontrolowanych (CFC), jednak brzmienie przepisów wskazuje na brak wyłączenia z opodatkowania tego typu dochodów po stronie tych instytucji (co pozbawiłoby sensu inwestowania w zagraniczne spółki przez te podmioty).
Zwolnienie powyższe, w przypadku instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą poza RP znajduje zastosowanie o ile istniała będzie umowa pomiędzy RP a krajem, w którym siedzibę posiadała będzie ta instytucja, na podstawie której polskie organy będą mogły uzyskać o niej informacje . Dodatkowo dla skorzystania ze zwolnienia potrzebny będzie certyfikat rezydencji tych instytucji oraz jej oświadczenie, że jest ona ostatecznym beneficjentem otrzymywanych środków oraz, że spełnia warunki określone w ustawie (co w wielu przypadkach wydaje się mało możliwe do uzyskania).
Jednocześnie Projekt wprowadza pełne opodatkowanie funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz instytucji wspólnego inwestowania z siedzibą poza RP typu zamkniętego – można powiedzieć, że sprowadza to wskazane podmioty do roli holdingowych spółek kapitałowych, zajmujących się inwestowaniem (aczkolwiek pod znakiem zapytania stać może możliwość korzystania przez te instytucje ze zwolnień, z których korzystają przykładowo powiązane ze sobą spółki kapitałowe).
Pojawił się w Projekcie również przepis, zgodnie z którym przychodem dla funduszy inwestycyjnych nie będą dokonane wkłady do tego funduszu (pieniężne czy niepieniężne) w zamian za jednostki uczestnictwa lub certyfikaty, a jednocześnie nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodów kwoty wypłacone przez fundusz inwestycyjny jego uczestnikom (z tytułu odkupu jednostek uczestnictwa itp.). Mamy więc tutaj analogię do spółek kapitałowych, dla których nie stanowią przychodu wkłady na kapitały, z kolei kosztem nie jest wypłacona dywidenda.
Zaproponowane zmiany miałyby zacząć obowiązywać, zgodnie z założeniem od 1 stycznia 2017 r.
Będziemy oczywiście informować Państwa na bieżąco o losach tego kontrowersyjnego Projektu.
dr Anna Maria Panasiuk, adwokat
Monika Baran, radca prawny