| 2015-06-12

Spadek na Cyprze

Mimo ostatnich zmian regulacji podatkowych nadal wielu polskich inwestorów posiada udziały w spółkach cypryjskich. Pierwsze pokolenie, któremu udało się zgromadzić większy majątek stoi u progu decyzji o jego przekazaniu następcom. Wykorzystanie zagranicznych spółek w celu optymalizacji podatkowej wymaga precyzyjnego zaplanowania sukcesji oraz odpowiedzi na pytanie, na jakich zasadach będzie ona przebiegać.

Jeżeli rezydent polski pozostawi w spadku udziały spółki na Cyprze, do dziedziczenia będą miały zastosowanie polskie przepisy prawa spadkowego. Z chwilą, gdy zostanie określony spadkobierca udziałów w spółce, pozostaje do rozstrzygnięcia kwestia, w jaki sposób orzeczenie sądu (względnie notarialny akt poświadczenia spadkobrania) powinno zostać wykonane na Cyprze. W ramach wykonania orzeczenia o nabyciu spadku udziały będą musiały zostać przerejestrowane na spadkobierców w cypryjskim rejestrze spółek. Należy zatem odróżnić samą procedurę postępowania przed rejestrem cypryjskim od prawa, które jest właściwe w sprawie spadku.

W przypadku prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku spadkobiercy mogą za pośrednictwem sądu, który postanowienie wydał lub za pośrednictwem administratora spadku na Cyprze, złożyć wniosek do cypryjskiego sądu okręgowego w Nikozji o uznanie lub wykonanie orzeczenia. W przypadku notarialnego aktu poświadczenia spadkobrania spadkobiercy muszą wystąpić z wnioskiem do cypryjskiego sądu okręgowego w Nikozji za pośrednictwem administratora spadku, załączając uwierzytelniony i apostilowany odpis aktu oraz jego uwierzytelnione tłumaczenie na język grecki.

Praktyka sądów cypryjskich wskazuje na konieczność złożenia jeszcze innych załączników oraz oświadczeń spadkobierców, których lista zależy od indywidualnej sytuacji spadkobierców. Najczęściej obejmuje ona zaświadczenie, że spółka jest in good standing, a więc, że należności publicznoprawne zostały na Cyprze należycie opłacone oraz oryginał należycie sporządzonego testamentu (UWAGA! forma testamentu akceptowanego na Cyprze odbiega od testamentu sporządzonego przed polskim notariuszem). W każdym przypadku do wniosku należy załączyć dokumenty powołujące administratora spadku, który reprezentuje interesy spadkobierców na Cyprze i prowadzi postępowanie w sprawie uznania ich praw przez sąd cypryjski. Do czasu zakończenia postępowania przed sądem administrator spadku wykonuje uprawnienia spadkobiercy względem spółki. Okres działania administratora spadku może dodatkowo ograniczać działalność operacyjną spółki, gdyż zawieszone pozostają w tym okresie funkcje nominowanych dyrektorów. Dobrze przygotowana dokumentacja może ten proces przyspieszyć.

Na podstawie należycie skompletowanego i złożonego wniosku sąd na Cyprze wyda wyrok (court order) w sprawie zatwierdzenia uprawnień spadkobierców określonych w postanowieniu polskiego sądu lub polskim akcie poświadczenia spadkobrania. Dopiero na podstawie tak wydanego wyroku zarząd spółki dokonuje wpisu nowych udziałowców w miejsce spadkodawcy w rejestrach udziałowych oraz składa stosowny wniosek o dokonanie zmian w cypryjskim rejestrze spółek.

Odstępstwem od zwykłej procedury będzie sytuacja, gdy w trakcie postępowania przed sądem na Cyprze pojawią się spadkobiercy lub wierzyciele masy spadkowej nie uwzględnieni we wcześniejszym postępowaniu spadkowym przed sądem w kraju. W takim wypadku postępowanie zostanie przeprowadzone od początku oraz z uwzględnieniem cypryjskich przepisów regulujących kwestie spadkowe. W przypadku, gdy spadkobiercą jest osoba nieletnia lub w jej przypadku zachodzą ograniczenia co do samodzielności w wykonywaniu praw, przepisy cypryjskie wymagają, aby sąd wyznaczył dla takiej osoby co najmniej dwóch administratorów masy spadkowej.

×